Eerste bijeenkomst in Brussel van het Comité van de families van de Europese gevangenen in Marokko


Naar aanleiding van de Internationale Dag van de Mensenrechten, kwamen een zestigtal familieleden en vrienden van Belgisch-Marokkaanse gevangenen in Marokkaanse gevangenissen samen rond het Monument ter ere van de Marokkaanse immigratie in Brussel. Ze gaven op die manier een heel andere dimensie aan die dag, wars van alle mooie verklaringen en officiele discours.
Door hun vaak ontroerende getuigenissen en met foto's en spandoeken, trokken de zusters, moeders, oma's en kinderen van de gevangenen de aandacht van de voorbijgangers op de situatie van hun familieleden in de Marokkaanse gevangenissen.
Ze kloegen de houding van België aan, dat elke hulp weigert aan de gevangenen en hun families in naam van de "dubbele nationaliteit" van de betrokkenen. België maakt zich op die manier medeplichtig aan de mishandeling en zelfs aan de foltering van deze gevangenen.
In het Frans, Nederlands en Arabisch kondigden de families aan dat ze met hun actie zullen doorgaan tot hun familieleden goed worden behandeld, tot zij onder de bescherming van België worden geplaatst, tot ze naar België worden overgebracht als ze daarom vragen, tot ze onmiddellijk worden vrijgelaten ingeval ze zijn gemarteld.
Naar het voorbeeld van de moeders van de verdwenen kinderen in België in de jaren negentig, en net als de Moeders in het Zwart in Argentinië, die op zoek waren naar hun verdwenen en gemartelde zoons en dochters, zullen de families elke eerste zondag van de maand van 12 tot 14 uur verzamelen rond het Monument Pasionaria. De volgende bijeenkomst gaat door op zondag 6 januari 2013. Gezien de economische crisis, de overbevolkte gevangenissen in Marokko en België, het racistisch en islamofoob klimaat, beseffen de families goed dat hun strijd erg moeilijk zal zijn. Maar ondanks die moeilijkheden, nemen ze zich voor om nooit op te geven.




Waarom kozen de families voor de datum van de Internationale Dag van de Mensenrechten om hun actie te starten?
Ten eerste, omdat die Verklaring, vandaag 64 jaar oud, de fundamentele rechten van de personen vastlegde, na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog en na de misbruiken en de wreedheden, die begaan werden door de politie en de rechtbanken van de dictaturen.
De rechten en vrijheden, vastgelegd in de Verklaring van de rechten van de mens, zijn universeel. Ze hebben voorrang op elke andere overweging. Ze zijn gemaakt om dié mensen te beschermen, die niet beschikken over deze rechten, en dus niet voor degenen die ze al hebben. Dat wil zeggen, ze dienen om diegenen te beschermen die door de maatschappij worden uitgesloten, diegenen die onzichtbaar zijn gemaakt, degenen die ontmenselijkt werden, degenen die vandaag worden beschuldigd of veroordeeld worden als "verdachte van terrorisme" of als "grote crimineel".
De Verklaring van de rechten van de mens is een duidelijke boodschap aan allen die een selectiviteit aan de dag leggen in de verdediging van de fundamentele rechten van een persoon, en die hun solidariteit afhankelijk maken van zijn nationaliteit, de feiten waarvan hij beschuldigd wordt, zijn ideologie of zijn religie.




Vervolgens is er een fundamentele bescherming die voortvloeit uit de Verklaring van de Rechten van de Mens.
De toepassing van de Verklaring van de rechten van de mens is de voorwaarde die moet vervuld zijn om te kunnen spreken van een eerlijke en rechtvaardige rechtsgang.
Alle bekentenissen van een verdachte die verkregen werden door mishandeling of door marteling moeten door een rechtbank worden verworpen. Wanneer de staat, de ambtenaren of de politie de fundamentele rechten van het individu schenden, dan volgt daaruit dat iedere vervolging, proces of straf moet worden ongedaan gemaakt en dat de verdachte moet worden vrijgelaten. Deze regel kan er zelfs toe leiden dat "echte schuldigen" vrijuit gaan. Maar die regel beschermt ons precies tegen de willekeur en het misbruik vanwege de staat of de politie. Deze misbruiken zouden immers heel snel een routinepraktijk van de staat worden in geval men een misbruik zonder radicaal gevolg zou laten. Zoals dat nu het geval is in Marokko, waar marteling en mishandeling van gevangenen onderdeel van een systeem zijn geworden.
De praktijken van de (geheime) politie en de situatie in de Marokkaanse gevangenissen zijn in flagrante tegenspraak met de Verklaring van de rechten van de mens.
De situatie in de gevangenissen is hels. Het Marokkaanse rechtssysteem is in totale crisis. Een  recent voorbeeld: in plaats van 4000 gedetineerden in een gevangenis in Casablanca, zijn er nu niet minder dan 16.000 gevangenen. Er is een recidive van bijna 90%. De verantwoordelijken voor deze situatie wassen hun handen in onschuld. Iedereen schuift de verantwoordelijkheid door naar een ander.
Die dramatische situatie op het vlak van de gevanghenissen werd opnieuw uitvoerig beschreven in een aantal recente rapporten. Zoals dat van Juan Mendez, de speciale VN-rapporteur inzake foltering, en in het rapport van de CNDH, een mensenrechtenorganisatie die werd opgericht en benoemd door koning Mohammed VI zelf.
België heeft deze situatie steeds ontkend en blijft dit doen tot op vandaag.
Al jaren moeten de families van Belgisch-Marokkaanse gedetineerden in Marokko uit de mond van ambtenaren van ons Ministerie van Buitenlandse Zaken vernemen dat ze "nog nooit gehoord hebben over foltering in Marokko." Alsof er niets aan de hand was, worden sinds 1 mei 2011 een paar dozijn gevangenen met de Marokkaanse nationaliteit, onder druk van extreem-rechts om de publieke opinie te behagen tegen hun wil uit België getransfereerd naar de Marokkaanse gevangenissen. België speelt gerechtelijke dossiers door aan de Marokkaanse autoriteiten, maar weigert tegelijk elke hulp of interventie voor een gevangene.

Hier zijn de vragen waarop de gezinnen een antwoord willen van het Belgische Ministerie van Buitenlandse Zaken en Justitie :
Hoe kan men rechtvaardigen dat een Belgisch-Marokkaanse Belg niet over dezelfde bijstand kan beschikken dan een andere Belg ?
Waarom weigert men ons een consulair bezoek in de gevangenis om zich tenminste van de lichamelijke en geestelijke gezondheid van onze familieleden te vergewissen? Zo'n bezoeken zouden al een hoop zorgen kunnen wegnemen bij de families, die zich hier, op 2000 km afstand bevinden van hun familielid, die niet weten wie te contacteren in een land dat ze vaak niet eens kennen.
Waarom kan België Marokko niet dwingen arokko om de nodige maatregelen te nemen voor de gezondheid, de hygiëne, de voeding, de medische zorgen, de overbevolking... wat een gunstig effect voor alle gevangenen zou kunnen hebben?
Waarom handhaaft België zijn gerechtelijke samenwerking met Marokko ?
Hoe rechtvaardigt België dat het de Belgische nationaliteit afneemt van sommige van onze familieleden, waardoor men hen nog meer blootstelt aan de misbruiken het Marokkaanse gerechtelijke systeem? Hoe rechtvaardigt België de transfert van Marokkaanse gevangenen uit België naar Marokko? En waarom blijven tegelijk onze verzoeken om een transfert van onze familieleden naar België dode letter?
Het in de steek laten van de burgers, die over een dubbele nationaliteit beschikken, is een gemeenschappelijk kenmerk van alle Europese landen. Maar België steekt op dit punt de andere Europese landen voorbij. Waarom heeft bijvoorbeeld een ​​Belgisch-Marokkaanse gedetineerde geen recht op een Belgische advocaat, zoals dat wel het geval is voor de Frans-Marokkaanse gevangenen, die recht hebben op een Franse advocaat? Waarom ontvangen Belgisch-Marokkaanse gevangenen niet eens een minimale financiële steun van de staat, zonder dewelke het onmogelijk is om te overleven in  de Marokkanse  gevangenissen, zoals dat bijvoorbeeld wel gebeurt door Spanje voor de Spaans-Marokkaanse gevangenen?



Het Comite van de Families van Europese gedetineerden in Marokko zal blijven vechten totdat de families een antwoord krijgen op deze vragen. Een antwoord dat beantwoordt aan de Verklaring van de Rechten van de Mens.


Luk Vervaet


Commentaires